Izvor: Al Jazeera Piše: Jasmin Agić
Početi priču o Hamdiji Kreševljakoviću, a ne ostati zapanjen činjenicom da je riječ o autoru koji je napisao više od 300 naučnih i esejističkih radova apsolutno je nemoguće.
Ta brojka još je nevjerovatnija kada se čak i nakon najpovršnijeg uvida u biografiju tog izuzetnog čovjeka shvati da je riječ o osobi koja je živjela nesigurnim, nemirnim i turbulentnim životom, dakle, daleko od života provedenog u miru i sigurnosti kakva je potrebna jednom naučniku njegovog profila.
Titanska snaga kojom je kročio, sistematizujući materijale do kojih je dolazio, etnografskim podjednako koliko i istraživačkim putevima omogućila je da se njegov neprocjenjivi talent ispolji na najzahtjevnijem polju kulturnog pamćenja – historiji. Kreševljakovićev doprinos proučavanju osmanlijske historije Bosne i Hercegovine od tolike je važnosti da se slobodno može reći da bi bez njegovog djelovanja historiografiju tog perioda bosanskohercegovačke historije bilo nemoguće napisati.
Zanimanje za historiju Bosne i Hercegovine Kreševljakoviću je bila cjeloživotna opsesija, pa, iako nikad nije uspio profesionalizirati svoju strast, opus koji je stvorio i ostavio iza sebe toliko je fascinantan da čak ni pola stoljeća nakon njegove smrti nije dobio kritički priređen oblik.
Radeći cijelog profesionalnog života kao nastavnik i prosvjetitelj, Kreševljaković je zanimanje za historiju njegovao isprva kao intelektualni hobi, koji je pisanjem članaka, monografija i historijskih studija prerastao u ozbiljnu duhovnu djelatnost. Studijska putovanja po cijeloj Bosni i Hercegovini, osmišljene obilaske kulturno-historijskih znamenitosti i otkup vrijednih knjiga i dokumenata Kreševljaković je cijelog života izvodio bez ikakve institucionalne pomoći trošeći vlastiti novac na izobrazbu neophodnu da izgradi svoj upečatljivi historiografski narativ.
Osmanlijske hronike
Već na samom početku bavljenja historijom Kreševljaković je usvojio metodologiju koja će se pokazati vrlo važnom, jer je insistiranjem na činjeničnom predstavljanju historije, bez izvođenja ideološki obojenih sinteza, svoje historijsko pismo zasnivao na konsultovanju pisane građe.
Neposredni uvid u mnogobrojne deftere, sindžile, berate, fermane i bujruldije omogućio je Kreševljakoviću da piše historiju osmanlijske Bosne i Hercegovine neopterećen komentarima imaginarnih prethodnika, a njegova zelotska predanost istini učinila je da historiografski narativ koji je ispisivao nalikuje nekoj autentičnoj osmanlijskoj hronici.
Da Hamdija Kreševljaković nije posjedovao istančan osjećaj za važnost građe na osnovu koje je obazrivo oblikovao svoje historijske priče, mnogi važni kulturno-historijski detalji iz života osmanlijske Bosne i Hercegovine bili bi zauvijek izgubljeni. I dok se onovremena akademska historiografija prema živoj građi i običajima življenja odnosila s prezirom, insistirajući na predstavljanju političke historije, Kreševljakovićeva intuicija i spremnost da se bavi marginalnim historijskim temama spasili su od nestanka onu ključnu perspektivu, neophodnu za potpunu rekonstrukciju historije.
Ostatak teksta možete pročitati na linku.
7,567 total views, 1 views today
